طبقه بندی انواع کود

کودها را می توان به صورت های مختلف دسته بندی کرد که در ادامه این بخش از وب سایت سم گستر افق مهمترین و پرکاربردترین انواع کودها را معرفی خواهیم کرد. مورد استفاده انواع کودهای مناسب درختان را می توانید در صفحه سمپاشی درختان میوه مشاهده کنید.

کود آلی، کاملترین کود شیمیایی

کودهای آلی، کودهای کاملی هستند و در برگیرنده کلیه عناصر ماکرو و میکرو ولی به میزان کم می باشند. این کودها مکمل کودهای شیمیایی هستند و به تنهایی جوابگوی تمام نیاز گیاهان نمی باشند. کودهای آلی علاوه بر آنکه عناصر غذایی گیاهان را تامین می کنند؛ باعث اصلاح ساختمان و بافت خاک می شوند. ضمنا” این کودها حاوی باکتریهایی هستند که نقش بارزی در تجزیه مواد آلی و تبدیل آن به عناصر معدنی ایفا می کنند. از طرفی برخی عناصر مثل فسفات و پتاس در صورت کمبود مواد آلی خاک و Ph بالا به صورت غیر فعال در آمده و به میزان ناچیز جذب گیاه می شوند. ضمنا” قدرت نگهداری آب را در خاک افزایش می دهند که خود عامل مهمی در صرفه جویی آب و افزایش بهره وری آب در کشاورزی می باشد. این کود به هیج وجه تحت تاثیر آبشویی قرار نمی گیرد و به تدریج در اختیار گیاه قرار می گیرد.
در حال حاضر استفاده از مواد غذایی ارگنیک رو به افزایش است و کشاورزی پایدار زمانی محقق خواهد شد که محصولات سالم تولید و به دست مصرف کننده برسد. خوشبختانه در سالیان اخیر کشاورزان به این امر واقف شدند و سعی می کنند کمتر از سموم و کودهای شیمیایی استفاده کنند. بنابراین لازمه تولید محصولات ارگانیک استفاده کمتر از کودهای شیمیایی و کاربرد بیشتر کودهای آلی است؛ پس از یاد نبرید که درختان علاوه بر سمپاشی، گیاهان همواره به کود به اندازه مناسب نیازمند هستند. حال به معرفی انواع کودهای آلی می پردازیم:

انواع کود های آلی

 

کود شیمیایی آلی دامی

کودهای دامی باید کاملا” پوسیده و سپس در مزارع توزیع شوند. عدم رعایت کشاورزان به این موضوع و استفاده از کود دامی تازه باعث ایجاد سوزندگی گیاهان خواهد شد. حداقل سه ماه باید از تاریخ تولید کود دامی گذشته باشد. بنابراین پس از تهیه کود دامی تازه و انباشتن آن در گوشه ای از مزرع، توسط پلاستیک کاملا” مهار شود تا علفهای هرز موجود در کود کاملا” از بین برود و پس از سه ماه در مزرعه استفاده شود.

کود شیمیایی مرغی

در سالیان اخیر استفاده از کود مرغی بسیار رایج شده است ولی باید توجه داشت که در اراضی که E.C آب یا خاک بالا است بکار برده نشود چون باعث تشدید شوری مزارع خواهد شد و در اراضی که E.C مناسب دارند استفاده دائم آن باعث شوری خاک خواهد شد. توصیه سم گستر افق این است که حتما به مقدار تعیین شده از این نوع کودها استفاده کنید و در استفاده از آنها زیاده روی نکنید متاسفانه برخی افراد به دلیل ارزان بودن این کود در استفاده از آن زیاده روی می کنند.

کود آلی کمپوست

هر نوع موادی که قابل تجزیه توسط باکتریها باشد را می توان طی فرآیندی به کود کمپوست تبدیل نمود. این مواد می تواند ضایعات و زباله های خانگی، پسماندهای صنعتی کارخانجات صنایع غذایی تا کاه و کلش مزارع باشد.
متاسفانه کشاورزان از این کود ارزان و قابل دسترس غافل هستند و بجای استفاده بهینه از کاه و کلش مزارع، اقدام به آتش زدن آنها پس از برداشت محصول می کنند. در حالیکه نه تنها منابع غنی و ارزشمند را از بین می ببرند، بلکه باعث تخریب اراضی و فرسایش خاک می شوند.
روش ساده و آسانی جهت استفاده از این منابع بالقوه در تامین نیازهای کودی مزارع موجود است که به شرح آن می پردازم. ابتدا کاه و کلش را در یک محل خاص از مزرعه قرار داده و با استفاده از کودهای حیوانی و شیمیایی به صورت زیر اقدام به عمل آوری کمپوست می کنیم:

طرز تهیه و تولید کمپوست

ابتدا لایه ای از کاه و کلش را به قطر ۳۰ سانتیمتر در سطح زمین (به عرض ۴ متر و به طول دلخواه) پهن می کنیم. روی این بستر کود حیوانی تازه به قطر ۱۰ سانتیمتر قرار می دهیم. این عمل را بصورت متناوب ادامه می دهیم تا ارتفاع پشته به حدود ۴ متر برسد. لازم به ذکر است که لایه آخر باید از کود حیوانی باشد .سپس به ازای هر تن از کاه و کلش مقدار ۳۰ کیلو کود اوره را بصورت محلول بر روی پشته می ریزیم و روی آنرا برای جلوگیری از خروج ازت (بصورت آمونیاک) با پلاستیک مهار می کنیم. پس از دو هفته برای تهویه و تامین نیاز اکسیزنی باکتریهای هوازی، پشته را زیر و رو می کنیم. این عمل را هر دو هفته تکرار می کنیم. پس از سه ماه کمپوست آماده برداشت و استفاده در مزرعه است.

مقدار مصرف کود ورمی کمپوست

کود ورمی همانطور که از نامش مشخص می باشد، توسط کرم خاکی بخصوصی به نام آیزینیا فوتیدا در بستری از ضایعات حیوانی، خانگی و کشاورزی به عمل می آید. کشاورزان می توانند با استفاده از مدفوع دامی و کاه و کلش مزارع اقدام به تولید این کود ارزشمند بکنند که ارزش کودی بالاتری نسبت به کمپوست دارد. این کود غنی از عناصر ماکرو و میکروو اسید هیومیک و حاوی باکتریهای تثبیت کننده ازت در خاک است.

طرز تهیه و تولید کود ورمی

تهیه این کود بسیار ساده است. ابتدا بستری غیر قابل نفوذ برای کرم (چون این کرم ممکن است در بستر خاکی نفوذ نماید و از دسترس خارج شود) به عرض ۲ متر و به طول دلخواه و به ارتفاع ۴۰- ۵۰ سانتیمتر ایجاد و توسط بلوکهای سیمانی مهار می کنیم. در داخل این بستر کود دامی قرار میدهیم. قبل از ورود کرم به بستر باید با آبشویی مداوم به مدت حدود ۲ ساعت شوری زدایی شود. این کرم بشدت به کمبود رطوبت حساس است چون تنفس آن از طریق پوست صورت می گیرد و در صورت کمبود رطوبت در یک نقطه، به جایی که زطوبت آن مناسب است مهاجرت نموده و همین امر سبب خواهد شد که فرآیند کمپوست سازی به صورت یکنواخت انجام نگیرد. پس برای ایجاد رطوبت یکنواخت متناسب با شرایط آب و هوایی در فصول مختلف سال باید آبیاری انجام شود مثلا” در فصول سرد سال که تبخیر کمتر است شاید هفته ای یک بار آبیاری کفایت نماید ولی در فصول گرم سال نیاز است که بطور روزانه آبیاری شود. معمولا” پس از از ۲-۳ ماه کود ورمی کمپوست تولید و بعنوان کودی غنی از عناصز ماکرو و میکرو مورد استفاده کشاورزان خواهد بود. بر خلاف تصور عموم این کود باعث جمع شدن پشه نمی شود.

کود سبز چیست؟

کلیه گیاهان خانواده حبوبات مثل: ماش، عدس، لوبیا، باقلا و گیاهان علوفه ای مثل شبدر و یونجه بعنوان کود سبز قابل استفاده در کشاورزی هستند. در ریشه این گیاهان گرهک هایی موجود است که حاوی باکتریهایی از جنس ریزوبیوم هستند و باعث تثبیت ازت در خاک می شود. به عبارت دیگر این باکتریها زندگی همزیستی با این گیاهان دارند و طی فرایند پروتئین سازی مقداری به مصرف نیازهای خودشان می رسانند و مقداری هم در اختیار گیاهان می گذارند.